توربین (به انگلیسی: Turbine) یا چرخپره، موتوری چرخنده است که میتواند از یک سیال انرژی بهدست آورد.
سادهترین توربینها یک بخش چرخنده و شماری پره دارند که به بخش اصلی متصل شدهاست سیال به پرهها برخورد میکند و بدین ترتیب از انرژی ناشی از متحرک بودن آن استفاده میکند به عنوان نخستین توربینها میتوان آسیاب بادی و چرخاب را نام برد.
توربین های گاز، آب و بخار معمولاً پوشش محافظی در اطراف پرههایشان دارند که سیال را کنترل میکنند پوششها و پرهها میتوانند اشکال هندسی مختلفی داشته باشند که هر کدام برای نوع سیال و بازده متفاوت است.
مراحل کار یک توربین کاملاً وارونه مراحل کار پنکه است. در پنکه انرژی الکتریسیته به انرژی مکانیکی تبدیل شده و باعث چرخیدن پره میشود. در توربینها، چرخش پرهها باعث میشود انرژی جنبشی ماده سیال (مانند باد) به انرژی مکانیکی تبدیل شود، سپس به الکتریسیته تبدیل گردد. سیال به پرهها برخورد میکند و آنها را میچرخاند. چرخش پرهها باعث چرخش محور اصلی میشود و این محور به یک ژنراتور برق متصل است. چرخش این ژنراتور، برق متناوب تولید میکند.
انواع توربین
- توربین های بخار: برای تولید برق در نیروگاه های حرارتی که از زغال سنگ، نفت و انرژی هسته ای استفاده میکنند بهکار برده میشوند روزی از آنها برای هدایت وسایل نقلیه مانند کشتی استفاده میشد.
- توربین های گازی: این توربینها معمولاً دارای یک ورودی، فن، کمپرسور، محفظه متراکمکننده و یک نازل است.
- توربین های آبی: توربینهای آبی چرخهایی هستند که انرژی جنبشی حاصل از جریان آب یا انرژی پتانسیل ناشی از اختلاف تراز آب را تبدیل به حرکت دورانی میکنند. این توربینها دامنه گستردهای دارند: از سادهتری چرخهای آسیاب تا بزرگترین و پیچیدهترین توربینهایی که در نیروگاههای آبی کاربرد دارند.
- توربین های بادی: توربینی است که برای تبدیل انرژی جنبشی باد به انرژی مکانیکی به کار میرود.